Kun jij je een wereld voorstellen zonder kleur? Vandaag de dag hebben we geel, pastelgeel, glimmend geel, okergeel – en ga zo nog maar even door. Het herkennen van en betekenis geven aan kleur is onderdeel van onze levensstijl geworden. Maar hoe zijn we begonnen met het ontwikkelen van dit prachtige kleuren pallet? Een blik op de geschiedenis van kleur biedt ons een meer cultureel georiënteerd perspectief. Voornamelijk bepaald door tijd en plaats, in mindere mate door associatie.

Het is vastgesteld dat meer dan 40.000 jaar geleden al de eerste pigmenten werden gecreëerd en toegepast door de mensheid. De pigmenten bestonden uit de unieke combinatie van kalk, aarde, dierlijk vet en houtskool. Dit vormde een basis van vijf kleuren die het fundament zouden vormen van kunst door de jaren heen: zwart, wit, rood, geel en bruin.

Onderzoek, experimenteren en zowel wetenschappelijke als technologische vooruitgang zorgden ervoor dat nieuwe kleuren ontdekt en ontwikkeld werden. Kijkend naar de kunstgeschiedenis is het duidelijk dat van de renaissance tot aan het impressionisme veel vooruitgang geboekt werd op het gebied van kleur. In iedere nieuw tijdperk werden nieuwe pigmenten ontdekt.

Ondanks dat traditionele rijmen en liederen het over de kleuren van de regenboog hebben, bestaat deze kleurschakeringen eigenlijk niet. Alle kleuren vermengen zich uiteindelijk in één oneindig spectrum. Tot 1704 werd geloofd dat een regenboog slechts vijf kleuren had. Totdat Sir Isaac Newton hier indigo en oranje aan toevoegde, omdat hij gefascineerd was door het getal zeven en zijn eigenschappen.

Geschiedenis leert ons dat de kleuren van een regenboog kunnen verschillen en als we ons verder verdiepen in de culturele herkomst van deze kleuren, dan zien we duidelijke verschillen. Interpretatie van kleuren is belangrijk en is geëvolueerd door cultuur en opvoeding in plaats van de natuurlijke perceptie van een individuele kleur.

Rood

In de meeste talen was rood de eerste kleur die zijn naam kreeg na zwart en wit. Het was de eerste kleur die gebruikt werd in kunst (okerrood) en heeft een verhoogde mate van symboliek. Het wordt gerelateerd aan bloed en appelleert aan kracht en mannelijkheid. 75.000 jaar oude gravures van lijnen, vormen en driehoeken in de kleur okerrood staan te boek als de vroegste vorm van rotstekeningen.

Roze

Ondanks dat veel mensen roze met name als een vrouwelijke kleur beschouwen, is dit eigenlijk pas een recente trend. Tijdens de 19e en vroege 20e eeuw was juist het tegenovergestelde het geval. Roze werd gebruikt voor jongens en blauwtinten voor meisjes. Het idee hierachter was dat roze de kleine-jongens-variant van mannelijk rood was. Blauw daarentegen werd geassocieerd met het gewaad van de heilige Maria (die daarin geportretteerd werd sinds de zesde eeuw na Christus). Het was pas in jaren ‘50 van de vorige eeuw dat de kleur roze op de markt gebracht werd als vrouwelijke kleur.

Blauw

In het oude Grieks, Chinees, Japans, en Hebreeuws was er geen naam voor de kleur blauw en zag men het als een uitbreiding of verlengstuk van de kleur groen. Op de dag van vandaag zien we dit nog steeds terug in verschillende talen, waaronder Koreaans, Vietnamees en Thais waarin groen en blauw samenvloeien.

De kleur blauw is wereldwijd populair door zijn kalmerende effect. Het geluid van zeeën, meren, rivieren en de lucht wordt vaak gebruikt als methodes om te ontspannen. Spirituele afbeeldingen laten meestal helderblauwe golven of smetteloze blauwe luchten zien.

Geel

De staat Kansas in de V.S. heeft de zonnebloem als nationale bloem. Deze inspireerde feministen om de kleur geel te kiezen voor hun lintjes van verzet in 1867. Een andere betekenis voor de kleurkeuze van het lintje wordt geassocieerd met afwezige vrienden en geliefden tijdens WO I. De lintjes werden in de V.S. gedragen als symbool van verbondenheid met vriendjes, echtgenoten en verloofden die streden in Europa.